I dag brukte eg min siste time med fleksibelt uttak av foreldrepermisjon.
I samband med det vil eg gjerne rette ein takk til arbeidsgivaren min for aksept for mykje fleksibilitet, ikkje minst til personalavdelinga som minst seks gonger har hjulpe meg med endring av søknadsskjema med tilhøyrande vedlegg og stadfestingar.
Eg vil òg takke NAV for mange rundar med korrespondanse og mange hyggelege telefonsamtaler. (I motsetnad til mange andre har eg faktisk ikkje noko personleg å klage på. Eg (dvs jobben) har (etter det eg kjenner til) fått det rette beløpet frå dei, og utover nokre rundar med uklarheitar og dårleg ordbruk har dei trass alt klart å behandle søknadene mine korrekt.
No avslutter vi denne runden med samarbeid, og eg gjer meg klar til om nokre månader å starte ein ny runde med nye søknadsskjema, nye reglar og nye veker med permisjon.
Eg mistenkjer at denne bloggen ikkje forblir heilt daud det neste halvåret (eller året) heller.
2011-12-12
2011-10-24
Amming og jobbing - det evige ordskiftet
NRK2 har hatt debatt om amming - med dei erfarne ammarane Audun Lysbakken (SV) og Knut Hareide (KrF), flankert av Gro Nylander og Elisabeth Skarsbø Moen.
Debatten dreidde fort inn på amming og jobb. Lysbakken har (i følge Dagbladet, eg har ikkje lese boka hans) skrive at "mors mulighet til å komme raskt tilbake i jobb" er ein grunn til å slutte å amme. Hareide meiner "barneministeren prioriterer produksjon, karriere og arbeidsliv foran barnas beste".
Men korfor blir dette eit spørsmål om amming og jobb? Det er tydeleg at desse mennene ikkje har erfaring med det. Kvinner som vel - for det er for dei aller fleste eit reelt val - å gå tilbake til jobb få månader etter fødselen vil i dei fleste tilfelle fortsette å amme sjølv om dei jobbar (dersom dei amma når dei byrja jobbe, vel å merke). Desse kvinnene har jobbar det er mogleg å kombinere med amming, dei har fridom til å ta ammefri, dei har fleksibilitet til å planlegge arbeidsdagen, -veka og -månaden sin. Det er ikkje denne gruppa som slutter å amme fordi dei går tilbake til jobb. Tvert om, dei tilhøyrer sannsynlegvis den gruppa kvinner som ammer lengst.
Om det er for mykje ammepress er ein eigen diskusjon. Om storkapitalens morsmjølkssubstitutt er like god ernæring som morsmjølk i Noreg er ein annan, og ein tredje er korvidt familien skal få velge heilt fritt kordan det offentleg finansierte godet foreldrepermisjon skal fordelast. Men ingen av dei diskusjonane har noko med korvidt ammande mødre kan gå tilbake til jobb 3 månader etter fødselen, eller korvidt jobbande mødre kan amme. For det kan dei. Begge delar.
Debatten dreidde fort inn på amming og jobb. Lysbakken har (i følge Dagbladet, eg har ikkje lese boka hans) skrive at "mors mulighet til å komme raskt tilbake i jobb" er ein grunn til å slutte å amme. Hareide meiner "barneministeren prioriterer produksjon, karriere og arbeidsliv foran barnas beste".
Men korfor blir dette eit spørsmål om amming og jobb? Det er tydeleg at desse mennene ikkje har erfaring med det. Kvinner som vel - for det er for dei aller fleste eit reelt val - å gå tilbake til jobb få månader etter fødselen vil i dei fleste tilfelle fortsette å amme sjølv om dei jobbar (dersom dei amma når dei byrja jobbe, vel å merke). Desse kvinnene har jobbar det er mogleg å kombinere med amming, dei har fridom til å ta ammefri, dei har fleksibilitet til å planlegge arbeidsdagen, -veka og -månaden sin. Det er ikkje denne gruppa som slutter å amme fordi dei går tilbake til jobb. Tvert om, dei tilhøyrer sannsynlegvis den gruppa kvinner som ammer lengst.
Om det er for mykje ammepress er ein eigen diskusjon. Om storkapitalens morsmjølkssubstitutt er like god ernæring som morsmjølk i Noreg er ein annan, og ein tredje er korvidt familien skal få velge heilt fritt kordan det offentleg finansierte godet foreldrepermisjon skal fordelast. Men ingen av dei diskusjonane har noko med korvidt ammande mødre kan gå tilbake til jobb 3 månader etter fødselen, eller korvidt jobbande mødre kan amme. For det kan dei. Begge delar.
2011-10-13
Meir om dokker og lego
Denne barnehageveka har vore litt kort (planleggingsdagar), så vi har ikkje fått samla så mange erfaringar med personalet og dets hang til dokker. Men på måndag var det eg som henta, og trass i at eg hadde hissa meg skikkeleg opp på tur heim og spelt gjennom ein haug scenario i hovudet på bussen, pingla eg nok litt ut. Eg traff den same personen som Mannen hadde snakka med på fredag, og ho stadfesta at Ungen hadde byrja leike med dokker. Ho sa at dei hadde teke henne med bort til dokkekroken og at ho dei fyrste gongene ikkje hadde virka interessert, men så hadde ho plutseleg "teke poenget".
Det var vel fleire ting eg burde spurt om her. Ein ting var om dei pleide ta med ALLE barna til dokkekroken, og om Per og Pål som er på same alder som Ungen også endeleg har byrja med dokkeleik. Eg kunne også fulgt opp med spørsmål om Espens foreldre ville fått beskjed om at Espen endeleg hadde byrja leike med bilar dersom han tidlegare kun hadde villa leike med dokker. Men eg pingla altså ut. Beklager, de som satt klar med popcornet.
(Ein grunn til at eg pingla ut var at den tilsette heller burde bry seg om å lære Lise sjølvforsvar, ettersom ho (eller dokka ho leikte med) as we spoke vart angripe av Espen med ein plastkniv. Neste gong skal eg ta ansvar som fredsskapar sjølv.) (Eg mekler ikkje altså.)
Men det er lyspunkt også. På onsdag var det Mannen som henta, og han kunne etterpå fortelle masse om Ungens leik på lego-rommet, gjenfortald i fargerike ordelag av ein (annan) tilsett i barnehagen.
Om eit par veker skal vi på foreldresamtale med den fyrst omtalde barnehagetilsette. Vi gler oss.
Det var vel fleire ting eg burde spurt om her. Ein ting var om dei pleide ta med ALLE barna til dokkekroken, og om Per og Pål som er på same alder som Ungen også endeleg har byrja med dokkeleik. Eg kunne også fulgt opp med spørsmål om Espens foreldre ville fått beskjed om at Espen endeleg hadde byrja leike med bilar dersom han tidlegare kun hadde villa leike med dokker. Men eg pingla altså ut. Beklager, de som satt klar med popcornet.
(Ein grunn til at eg pingla ut var at den tilsette heller burde bry seg om å lære Lise sjølvforsvar, ettersom ho (eller dokka ho leikte med) as we spoke vart angripe av Espen med ein plastkniv. Neste gong skal eg ta ansvar som fredsskapar sjølv.) (Eg mekler ikkje altså.)
Men det er lyspunkt også. På onsdag var det Mannen som henta, og han kunne etterpå fortelle masse om Ungens leik på lego-rommet, gjenfortald i fargerike ordelag av ein (annan) tilsett i barnehagen.
Om eit par veker skal vi på foreldresamtale med den fyrst omtalde barnehagetilsette. Vi gler oss.
2011-10-07
"Endeleg leiker Ungen med dokker!"
I dag var det Mannen som henta Ungen i barnehagen. Under samtalen med førskulelæraren der fortalde ho gledesstrålande at Ungen endeleg hadde byrja leike med dokker! Dei hadde prøvd å få henne til det lenge, men ho ville ikkje, men i dag, i dag hadde ho endeleg gjort det!
Mannen vart perpleks og visste ikkje heilt kva han skulle seie, og følte dessutan at han kokte litt innvendig (vanlegvis er han veldig roleg og avbalansert) - han kjende vel på seg at dette ikkje var ein "endeleg leiker 18-måndringen din med dokker", men ein "endeleg leiker jenta med dokker".
Altså, vi har ingenting imot at Ungen leiker med dokker. Både rolleleik og omsorgsleiker er naturlege og viktige leikar for småbarn. Men at nokon skal prøve å presse jenta inn i ein kjønnsstereotypisk rolle viss ho heller vil leike med bilar og traktorar, det skal eg ha meg fråbede.
Ærleg talt hadde eg ikkje trudd dei ville fortelle oss at dei prøver få henne til å leike med dokker og "jenteleiker" to dagar etter ein aldri så liten raudstrømpetirade om barnehagens fargeprosjekt på foreldremøte. Og på måndag er det Mamma som skal hente...
Mannen vart perpleks og visste ikkje heilt kva han skulle seie, og følte dessutan at han kokte litt innvendig (vanlegvis er han veldig roleg og avbalansert) - han kjende vel på seg at dette ikkje var ein "endeleg leiker 18-måndringen din med dokker", men ein "endeleg leiker jenta med dokker".
Altså, vi har ingenting imot at Ungen leiker med dokker. Både rolleleik og omsorgsleiker er naturlege og viktige leikar for småbarn. Men at nokon skal prøve å presse jenta inn i ein kjønnsstereotypisk rolle viss ho heller vil leike med bilar og traktorar, det skal eg ha meg fråbede.
Ærleg talt hadde eg ikkje trudd dei ville fortelle oss at dei prøver få henne til å leike med dokker og "jenteleiker" to dagar etter ein aldri så liten raudstrømpetirade om barnehagens fargeprosjekt på foreldremøte. Og på måndag er det Mamma som skal hente...
2011-04-28
Arbeidsmiljølova om ammefri - klar og tydeleg?
I ein diskusjon nyleg var det nokon som nemnde at Arbeidsmiljølova er litt uklar på dette med retten til ammefri, og vedkomande tolka lovas §12-8 som at ei kunne ta så mykje ammefri ein trong dersom ein reiste til og frå barnet for å amme eller fekk det bragt til seg, men at det var avgrensa til 1 time pr dag om ein tok ammefri i form av avkorta dag.
§12-8 seier Kvinne som ammer sitt barn kan kreve den fri hun av den grunn trenger. Fritiden kan for eksempel tas ut i minst en halv time to ganger daglig eller som redusert arbeidstid med inntil én time hver dag.
Vanlegvis kan ein visst vise til forarbeida til loven, i dette tilfellet NOU 2004:5, for å sjå kva som faktisk er intensjonen til ein lovparagraf, og forarbeida vert så vidt eg veit òg rekna som rettskjelder i domstolane, dvs at domstolen vil bruke forarbeida (som er ei administrativ utgreiing til lovgjevarane) til å avgjere skuld og straff.
Når det gjeld §12-8 er dette derimot litt vanskeleg. I forarbeida (der loven er omtalt som §11-8, det vart tydelegvis lagt til noko tidlegare i lova som dytta resten utover) står det "Bestemmelsen i sjette ledd om ammefri erstatter arbeidsmiljøloven § 33 og skal fortolkes på samme måte."
Arbeidsmiljølovens (eller Lov om arbeidervern, som den heitte) er oppheva, men sa i §33 "Kvinne som ammer sitt barn kan kreve den fritid hun av den grunn trenger og minst 1/2 time 2 ganger daglig, eller hun kan kreve arbeidstida redusert med inntil 1 time pr. dag." - altså akkurat det same, om du ser bort frå grammatikken.
Forarbeida til denne lova har eg ikkje klart å finne, dei finst sannsynlegvis ikkje på nett ettersom dei kom rundt 1976 (som rett nok er etter at internett kom, men...).
Problemet her er andre del av leddet. I første del står det at ein kan den fritida ein har behov for, og ferdig med det (skulle man tru). Så kjem dei med konkrete døme på kordan ein kan ta ut fritida (det er i seg sjølv litt sært å gjere i ein lov, synes eg, det høyrer vel meir heime i ei forskrift?), og her spriker døma litt: det første seier minst 30 minutt to gonger om dagen (men altså gjerne meir, så lenge ein ikkje tek kortare pausar enn 30 minutt), medan det siste dømet spesifiserer at arbeidstida kan reduserast med inntil 1 time pr dag.
Akkura kva dei meiner er jo ikkje så greitt å forstå, ei gjetting kan jo vere at dersom mor reiser heim til kvar amming eller får barnet bragt til seg, så må ho bruke minst ein halv time kvar gong og kan då gjenta dette så mange gonger ho vil. Dersom mor derimot kjem seint eller går tidleg, kan ho ikkje gjere dette meir enn 1 time pr dag.
Er det kanskje nokon som kan hjelpe meg med forarbeida til 1977-lova om arbeidervern? :-)
(Arbeidsmiljølova inneheld minstekravet til ammefri, og ein tariffavtale som omtaler ammefri vil (normalt) overstyre lova (eg seier "normalt", ettersom arbeidsmiljølova (sannsynlegvis) vil gjelde att dersom tariffavtalen avgrenser retten til ulønna fri).)
§12-8 seier Kvinne som ammer sitt barn kan kreve den fri hun av den grunn trenger. Fritiden kan for eksempel tas ut i minst en halv time to ganger daglig eller som redusert arbeidstid med inntil én time hver dag.
Vanlegvis kan ein visst vise til forarbeida til loven, i dette tilfellet NOU 2004:5, for å sjå kva som faktisk er intensjonen til ein lovparagraf, og forarbeida vert så vidt eg veit òg rekna som rettskjelder i domstolane, dvs at domstolen vil bruke forarbeida (som er ei administrativ utgreiing til lovgjevarane) til å avgjere skuld og straff.
Når det gjeld §12-8 er dette derimot litt vanskeleg. I forarbeida (der loven er omtalt som §11-8, det vart tydelegvis lagt til noko tidlegare i lova som dytta resten utover) står det "Bestemmelsen i sjette ledd om ammefri erstatter arbeidsmiljøloven § 33 og skal fortolkes på samme måte."
Arbeidsmiljølovens (eller Lov om arbeidervern, som den heitte) er oppheva, men sa i §33 "Kvinne som ammer sitt barn kan kreve den fritid hun av den grunn trenger og minst 1/2 time 2 ganger daglig, eller hun kan kreve arbeidstida redusert med inntil 1 time pr. dag." - altså akkurat det same, om du ser bort frå grammatikken.
Forarbeida til denne lova har eg ikkje klart å finne, dei finst sannsynlegvis ikkje på nett ettersom dei kom rundt 1976 (som rett nok er etter at internett kom, men...).
Problemet her er andre del av leddet. I første del står det at ein kan den fritida ein har behov for, og ferdig med det (skulle man tru). Så kjem dei med konkrete døme på kordan ein kan ta ut fritida (det er i seg sjølv litt sært å gjere i ein lov, synes eg, det høyrer vel meir heime i ei forskrift?), og her spriker døma litt: det første seier minst 30 minutt to gonger om dagen (men altså gjerne meir, så lenge ein ikkje tek kortare pausar enn 30 minutt), medan det siste dømet spesifiserer at arbeidstida kan reduserast med inntil 1 time pr dag.
Akkura kva dei meiner er jo ikkje så greitt å forstå, ei gjetting kan jo vere at dersom mor reiser heim til kvar amming eller får barnet bragt til seg, så må ho bruke minst ein halv time kvar gong og kan då gjenta dette så mange gonger ho vil. Dersom mor derimot kjem seint eller går tidleg, kan ho ikkje gjere dette meir enn 1 time pr dag.
Er det kanskje nokon som kan hjelpe meg med forarbeida til 1977-lova om arbeidervern? :-)
(Arbeidsmiljølova inneheld minstekravet til ammefri, og ein tariffavtale som omtaler ammefri vil (normalt) overstyre lova (eg seier "normalt", ettersom arbeidsmiljølova (sannsynlegvis) vil gjelde att dersom tariffavtalen avgrenser retten til ulønna fri).)
2011-03-01
Retten til ammefri
I følge Arbeidsmiljølovens §12-4 har kvinner som ammer rett på fri ein time om dagen til amming. Diverre er det ikkje lovfesta at dette er med løn, men i det offentlege er det tariffesta to timar lønna ammefri, og det er òg mange private verksemder som gir ammefri med løn. Min eigen arbeidsplass (privat) gir to timar betalt ammefri. Ammefri kan brukast til å amme barnet på jobb (eller reise heim og gjere det), til å pumpe eller til å forkorte arbeidsdagen. Ammehjelpen har òg ein oversikt over retten til ammefri.
Av 2,3 millionar lønstakarar i Noreg er det omlag 800.000 i offentleg sektor og ca 1,5 millionar i privat sektor. Alle i offentleg sektor har ordningar med betalt ammefri, medan dette gjeld ca 45% i privat sektor. Totalt vil dette seie at omlag 65% av arbeidstakarane arbeider i verksemder med betalt ammefri, og sidan mange av desse er kvinnedominerte vil det seie at ein enno større andel kvinner faktisk har betalt ammefri. Det er verdt å merke seg at verksemda som regel må vere del av ein tariffavtale for at dette skal vere gjeldande. Eit viktig punkt er at det innan hotell- og restaurantbransjen og reiseliv ikkje er inngått tariffavtaler som gir rett til betalt ammefri. (Alle tal i dette avsnittet kjem frå Høring om rett til under omsorgspermisjon ved fødsel, adopsjon og under ammefri.,s. 13 ff)
Mange synes det er vanskeleg å få brukt ammepausen. Ofte synast det "umogleg" å kombinere med jobben, eller kolleger og sjef er vanskelege. Det er heilt sikkert ein del typar jobbar der det er vanskeleg å kome seint, gå tidleg eller ta ein halvtime pause midt på dagen. Men ofte handlar det om tilrettelegging, om at arbeidsgjevar, arbeidstakar og kolleger tilpassar seg - og at ein tør seie frå kva ein ynskjer og korfor. Det føles kanskje litt intimt å fortelle sjefen at du skal tilbringe ein halvtime med å pumpe mjølk, men det må faktisk til viss du skal få gjort det. Du kan (som regel) ikkje forvente at du skal kunne snike deg unna ein time om dagen heilt utan å fortelle kva du driv på med.
Men kanskje viktigast av alt - og dette er det lett å gløymde der ein sitt i barseltåka og tenker skrekkscenario om ammepausen om eit halvt år: For dei fleste er det ikkje snakk om ein lang periode med tilrettelegging. Let's face it, det er ikkje snakk om fullamming av to-åringar her. I følge Spedkost - 12 måneder 2007 ammer 46% når barnet er 1 år. I snitt amma kvinnene 3,5 gonger om dagen då.
Avhengig av når ein går tilbake til jobb, er det for det fleste sannsynlegvis snakk om ammefri i 2-4 månader. I tillegg er det gjerne ikkje snakk om så lange pausar heller. Ungen er som regel oppe omtrent når mor skal på jobb, så det går greitt å amme før ho går, og kanskje kome ein halvtimes tid seinare på jobb. Kanskje vil ein gå litt tidlegare for å rekke ettermiddagsamminga, eller kanskje bruke ein halvtime på å pumpe (mjølka kan forøvrig brukast i graut også, så det er ikkje bortkasta sjølv om ungen ikkje vil ha flaske eller (tut)kopp med mjølk).
Og barnet endrer seg fort. Den eine veke kan det insistere på bryst til alle måltider, den neste er det plutseleg nok med frokost og kvelds. Arbeidsgivar treng iallfall ikkje vere bekymra for at det skal vere behov for ammefri fram til skulestart! Kanskje må du heller kome litt småbeskjemma og si at all planlegginga var til ingen nytte - no har ungen bestemt seg for at kveldspupp får vere nok, så du treng ingen ammefri lell...
Dette kan ein òg forklare kolleger. Det er kanskje tungvindt med ammefri, men det er trass alt snakk om ein avgrensa periode - og viss alternativet er at ein ikkje er på jobb, er det vel greiare å vere der ein time mindre enn vanleg?
Jada, det er heilt klart yrke og arbeidsplassar der det er svært vanskeleg å kombinere arbeid og ammefri, men sjølv der det er vanskeleg, er det ikkje umogleg. Kordan det går å vere gravid i bedrifta gir vel eit ganske bra bilete av kordan det går å ha ammefri - dei færraste klarer å yte 100% når dei nærmer seg slutten av ein graviditet, særleg ikkje viss dei jobber i ei verksemd der det av praktiske grunnar er "umogleg" å ha ammefri. Ser ein at dette kjem til å bli veldig vanskeleg så går det faktisk an å planlegge litt - t.d. ta permisjon med 80% løn og vere heime i 46 veker (og 10 veker til far); med ferie i tillegg blir dette nesten eit år og det er plutseleg mindre sannsynleg med amming fleire gonger i løpet av arbeidsdagen når ein er tilbake på jobb.
Og sjølv om det kanskje er tungvindt at ein skal ha ammefri - er det ikkje andre delar av småbarnslivet som er MEIR tungvindt for arbeidsgivar og kolleger? 1-2 timar kortare arbeidstid eller pause på avtalte tidspunkt i løpet av dagen er det trass alt mogleg å planlegge rundt - kva skjer når arbeidstakaren ringer og seier du er heime med sjukt barnehagebarn (sjølv barn som ammast blir sjuke...) eller har fått omgangssjuke sjølv? Ein sender jo ikkje sjuke barn i barnehagen fordi det er tungvindt for arbeidsgiver at mor eller far er heime med det...
Noreg har ei av verdas aller beste ordningar for ammefri, der ein stor andel av arbeidstakarane får lønna ammefri i minst eit år. Men det hjelper ikkje med gode ordningar viss vi ikkje tør bruke dei. Det blir for veikt å ikkje ta den fritida du har rett på til å amme fordi det er så synd på kollegene dine, fordi sjefen er dum eller fordi du ikkje tør be om ammefri. "De e itjnå som kjæm tå sæ sjøl", sang Vømmøl spellemannslagi si tid, og dette gjeld retten din til å amme eller gi morsmjølk til ungen din også.
Av 2,3 millionar lønstakarar i Noreg er det omlag 800.000 i offentleg sektor og ca 1,5 millionar i privat sektor. Alle i offentleg sektor har ordningar med betalt ammefri, medan dette gjeld ca 45% i privat sektor. Totalt vil dette seie at omlag 65% av arbeidstakarane arbeider i verksemder med betalt ammefri, og sidan mange av desse er kvinnedominerte vil det seie at ein enno større andel kvinner faktisk har betalt ammefri. Det er verdt å merke seg at verksemda som regel må vere del av ein tariffavtale for at dette skal vere gjeldande. Eit viktig punkt er at det innan hotell- og restaurantbransjen og reiseliv ikkje er inngått tariffavtaler som gir rett til betalt ammefri. (Alle tal i dette avsnittet kjem frå Høring om rett til under omsorgspermisjon ved fødsel, adopsjon og under ammefri.,s. 13 ff)
Mange synes det er vanskeleg å få brukt ammepausen. Ofte synast det "umogleg" å kombinere med jobben, eller kolleger og sjef er vanskelege. Det er heilt sikkert ein del typar jobbar der det er vanskeleg å kome seint, gå tidleg eller ta ein halvtime pause midt på dagen. Men ofte handlar det om tilrettelegging, om at arbeidsgjevar, arbeidstakar og kolleger tilpassar seg - og at ein tør seie frå kva ein ynskjer og korfor. Det føles kanskje litt intimt å fortelle sjefen at du skal tilbringe ein halvtime med å pumpe mjølk, men det må faktisk til viss du skal få gjort det. Du kan (som regel) ikkje forvente at du skal kunne snike deg unna ein time om dagen heilt utan å fortelle kva du driv på med.
Men kanskje viktigast av alt - og dette er det lett å gløymde der ein sitt i barseltåka og tenker skrekkscenario om ammepausen om eit halvt år: For dei fleste er det ikkje snakk om ein lang periode med tilrettelegging. Let's face it, det er ikkje snakk om fullamming av to-åringar her. I følge Spedkost - 12 måneder 2007 ammer 46% når barnet er 1 år. I snitt amma kvinnene 3,5 gonger om dagen då.
Avhengig av når ein går tilbake til jobb, er det for det fleste sannsynlegvis snakk om ammefri i 2-4 månader. I tillegg er det gjerne ikkje snakk om så lange pausar heller. Ungen er som regel oppe omtrent når mor skal på jobb, så det går greitt å amme før ho går, og kanskje kome ein halvtimes tid seinare på jobb. Kanskje vil ein gå litt tidlegare for å rekke ettermiddagsamminga, eller kanskje bruke ein halvtime på å pumpe (mjølka kan forøvrig brukast i graut også, så det er ikkje bortkasta sjølv om ungen ikkje vil ha flaske eller (tut)kopp med mjølk).
Og barnet endrer seg fort. Den eine veke kan det insistere på bryst til alle måltider, den neste er det plutseleg nok med frokost og kvelds. Arbeidsgivar treng iallfall ikkje vere bekymra for at det skal vere behov for ammefri fram til skulestart! Kanskje må du heller kome litt småbeskjemma og si at all planlegginga var til ingen nytte - no har ungen bestemt seg for at kveldspupp får vere nok, så du treng ingen ammefri lell...
Dette kan ein òg forklare kolleger. Det er kanskje tungvindt med ammefri, men det er trass alt snakk om ein avgrensa periode - og viss alternativet er at ein ikkje er på jobb, er det vel greiare å vere der ein time mindre enn vanleg?
Jada, det er heilt klart yrke og arbeidsplassar der det er svært vanskeleg å kombinere arbeid og ammefri, men sjølv der det er vanskeleg, er det ikkje umogleg. Kordan det går å vere gravid i bedrifta gir vel eit ganske bra bilete av kordan det går å ha ammefri - dei færraste klarer å yte 100% når dei nærmer seg slutten av ein graviditet, særleg ikkje viss dei jobber i ei verksemd der det av praktiske grunnar er "umogleg" å ha ammefri. Ser ein at dette kjem til å bli veldig vanskeleg så går det faktisk an å planlegge litt - t.d. ta permisjon med 80% løn og vere heime i 46 veker (og 10 veker til far); med ferie i tillegg blir dette nesten eit år og det er plutseleg mindre sannsynleg med amming fleire gonger i løpet av arbeidsdagen når ein er tilbake på jobb.
Og sjølv om det kanskje er tungvindt at ein skal ha ammefri - er det ikkje andre delar av småbarnslivet som er MEIR tungvindt for arbeidsgivar og kolleger? 1-2 timar kortare arbeidstid eller pause på avtalte tidspunkt i løpet av dagen er det trass alt mogleg å planlegge rundt - kva skjer når arbeidstakaren ringer og seier du er heime med sjukt barnehagebarn (sjølv barn som ammast blir sjuke...) eller har fått omgangssjuke sjølv? Ein sender jo ikkje sjuke barn i barnehagen fordi det er tungvindt for arbeidsgiver at mor eller far er heime med det...
Noreg har ei av verdas aller beste ordningar for ammefri, der ein stor andel av arbeidstakarane får lønna ammefri i minst eit år. Men det hjelper ikkje med gode ordningar viss vi ikkje tør bruke dei. Det blir for veikt å ikkje ta den fritida du har rett på til å amme fordi det er så synd på kollegene dine, fordi sjefen er dum eller fordi du ikkje tør be om ammefri. "De e itjnå som kjæm tå sæ sjøl", sang Vømmøl spellemannslagi si tid, og dette gjeld retten din til å amme eller gi morsmjølk til ungen din også.
2011-01-16
Den slemme mammaen har blitt ammehjelper!
Jaja, då har eg blitt godkjend som ammehjelper hos Ammehjelpen. Kven skulle trudd det for 8-9 månader sidan? :-) (Då var eg ikkje ein gong kvalifisert. Kravet er at ein må ha amma, og det hadde eg ikkje då.) Men som nokon sa på eit forum - det er eit fåtal som har ein heilt uproblematisk ammestart, og det er sjelden dei som blir ammehjelpere.
Men korfor gjer eg dette? Motivasjonen min er vel todelt. Det eine er at eg ivrer for at alle som VIL amme skal få den hjelpa dei treng til det. I løpet av det siste året har eg sett veldig mange som ser ut til å ha god kunnskap om amming og barseltid, men så dukker det plutseleg opp eit hôl, dei snubler i det og så er det slutt på amminga. Eg skulle ynskje fleire av dei hadde fått hjelp når dei trong det, og håper å kunne bidra med mitt. I tillegg har eg erfaring med pumping som eg håper å få brukt, og ikkje minst har eg etablert amming av "eldre" (11 veker) barn, eit emne eg aldri klarte å finne noko informasjon om då eg trong det.
Den andre delen av motivasjonen min er den akademiske. Eg las mykje om amming før og etter fødselen, litteratur over heile spekteret frå enkle brosjyrer til artiklar i medisinske tidsskrift. Eg hadde nok kunnskap over gjennomsnittet då Ada vart født, og i månadene etterpå fekk enno meir kunnskap og kunne vel nesten gå for å vere litt nerdete. Som akademikar vil eg gjerne ha papir på at eg kan dette, så då passa det jo fint å bli ammehjelper :-) ("Papirkravet" er ikkje veldig høgt, men eg har iallfall vist at eg har gode kunnskaper om amming og ammerettleiing.)
Så om du skulle lure på noko om amming, eller kjenne nokon som lurer på noko, så er det berre å ta kontakt. Og skulle eg bli for valdsam i min iver etter å fremje amming så er det lov å seie frå. Det er trass alt ikkje politihøgskulen eg har tatt.
Men korfor gjer eg dette? Motivasjonen min er vel todelt. Det eine er at eg ivrer for at alle som VIL amme skal få den hjelpa dei treng til det. I løpet av det siste året har eg sett veldig mange som ser ut til å ha god kunnskap om amming og barseltid, men så dukker det plutseleg opp eit hôl, dei snubler i det og så er det slutt på amminga. Eg skulle ynskje fleire av dei hadde fått hjelp når dei trong det, og håper å kunne bidra med mitt. I tillegg har eg erfaring med pumping som eg håper å få brukt, og ikkje minst har eg etablert amming av "eldre" (11 veker) barn, eit emne eg aldri klarte å finne noko informasjon om då eg trong det.
Den andre delen av motivasjonen min er den akademiske. Eg las mykje om amming før og etter fødselen, litteratur over heile spekteret frå enkle brosjyrer til artiklar i medisinske tidsskrift. Eg hadde nok kunnskap over gjennomsnittet då Ada vart født, og i månadene etterpå fekk enno meir kunnskap og kunne vel nesten gå for å vere litt nerdete. Som akademikar vil eg gjerne ha papir på at eg kan dette, så då passa det jo fint å bli ammehjelper :-) ("Papirkravet" er ikkje veldig høgt, men eg har iallfall vist at eg har gode kunnskaper om amming og ammerettleiing.)
Så om du skulle lure på noko om amming, eller kjenne nokon som lurer på noko, så er det berre å ta kontakt. Og skulle eg bli for valdsam i min iver etter å fremje amming så er det lov å seie frå. Det er trass alt ikkje politihøgskulen eg har tatt.
Abonner på:
Innlegg (Atom)