Amming, Take Two.

Med over to års ammeerfaring har det føltes litt rart å av og til måtte seie at "amming av spedbarn, nei, det har eg inga erfaring med". Teoretisk har eg nok kunnskapen inne, eg kan "alt" om såre brystknoppar, urolege barn om kvelden, blokkamming, lite mjølk og andre ting som nybakte mødre stiller flest spørsmål om. Men eigen praksis? Nei. Ungen ville ikkje ha bryst før ho var 3 månader, og på det stadiet har dei fleste på eit eller anna vis kome over dei aller fleste spedbarns-ammeutfordringane sine.

Så då Toern meldte sin ankomst for ei drøy veke sidan hadde eg som ballast ikkje berre store mengder teoretisk kunnskap, ganske mykje erfaring i form av andres erfaringar, utfordringar og problem, og eit breidt korps av ammehjelpere om eg skulle lure på noko, men også mogleiken til å starte med amming av spedbarn for aller første gong. Ein interessant kombinasjon, synes eg!

Det aller første som slo meg etter å ha pressa ungen ut og gjort oss klar til å amme var at dette krev tålmodigheit!

Etter at eg fekk han opp på brystet etter fødselen brukte han omlag ein time på å finne puppen sjølv for fyrste gong. Då lot eg han fyrst ligge oppå brystkassa mi, deretter la eg meg på sida med han mage-mot-mage. Eg har store bryst som vert litt, øh, flate når eg ligg på ryggen, så det var ikkje så lett å navigere seg rett fram til dei, trur eg, og det var vanskeleg for meg å sjå han også. Men når eg låg på sida hadde eg god kontroll over både han og meg, og kunne legge til rette med å forme brystknoppane litt for han når han nærma seg, slik at han fekk lettare tak.

Eg gav uttrykk til jordmor og barnepleier for at eg ville greie dette på eiga hand, så eg fekk inga rettleiing eller hjelp til å gjere dette "rett". Som andregongsfødande og ikkje minst som ammehjelper synes eg dette var heilt greitt. Verre var det at eg heller ikkje forrige gong fekk noko hjelp til dette, utover at eg fekk Ungen opp på brystet og (så vidt eg hugser) fekk beskjed om at det var berre å ta den tida vi trong, så ville ho finne brystet. Eg tviler på at tålmodet holdt til ein times orientering på mors bryst, så eg trur nok ho fekk litt hjelp av eg undervegs. Kor mykje dette hadde å seie for utfallet er umogleg å seie, så eg spekulerer ikkje meir over det no. Gjort er gjort og amminga kom no på plass etterkvart.

Det er viktig å vere klar over at den første amminga kan ta tid, mykje lengre tid enn du trur, og dess lengre tid det tek, dess viktigare er det nok å ikkje la seg stresse. La barnet bruke den tida det vil, og spør jordmor om råd viss du er usikker på om du eller barnet ligg "rett" eller liknande. Ikkje "hjelp" barnet for mykje fram til målet.

Etter at han først var kobla på, sugde han seg fast og vart liggande. Først etter to timar slapp han taket slik at barnepleieren (som var innom for tredje gong) kunne få veid og målt han. Løvemamma passa på :) (Nokon ville kanskje oppfatta det som masing når dei for tredje gong kom inn og lurte på om dei kunne få veie og måle, men eg ignorerte det berre...)

Vi slumra oss begge gjennom natta, og neste morgon var det til for ny ammestund. Denne gongen tok det 20 minutt før han ville ta tak.

For to år sidan hadde eg vore drive til vanvidd etter 5 minutt. Denne gongen følte eg ikkje ein einaste gong at skuldrene nærma seg øyrene eller at sveitten pipla fram. Eg var roleg og forsøkte hjelpe han til å ta tak (med store brystknoppar er det greitt med litt "skvising" for å hjelpe ein liten munn å få godt tak), men elles styrte eg lite.

Mykje av grunnen til at det tok så lang tid før han tok tak var nok at eg såg tidlege signal på svolt - kaving, lett klynking, han byrja sutte på fingrene og virka generelt litt søkande. Han skreik ikkje, og virka slettes ikkje "skrubbsvolten-gi-meg-mat-no-straks". Kanskje er det ikkje sånn vi trur at ein svolten unge ser ut, slik at det er lett å tolke det å bruke lang tid på tilkoblinga som manglande interesse?

Å bruke lang tid på tilkoblinga kan vere eit teikn på at du les svoltsignala til barnet ditt "rett" og tilbyr brystet i god tid før det eigentleg veit at det vil ha mat.

Dessverre har Toern akkurat som søstra litt liten munn, så det var vanskeleg å få optimalt sugetak med mine store brystknoppar. Babyen skal ikkje sutte på tuppen av brystknoppen, men ha heile brystknoppen og delar av areola (det brune) inni munnen. Dette krev at barnet gapar ganske høgt. Eg slurva med dette den første natta og dagen, og det fekk eg (bokstaveleg talt) svi for den neste veka.

Pass på korrekt sugetak frå første time.

Ganske bra sugetak.

Det tek framleis ofte lang tid å koble han på. rett nok er det ikkje snakk om 20 minutt, men 5-10 minutt er ikkje uvanleg, særleg om natta og kvelden. På dagtid er det litt meir som på film - schmokk, rett på.

Og amming tek altså tid. Mykje tid. Toern vil som regel die 30-60 minutt eller lengre før han slepp taket. Som regel sovnar han i matfatet, men held fram å ha eit godt sugetak med aktiv diing (nokre sugetak før han svelger). Hittil i dag (han er 9 dagar og klokka er straks 15) har eg amma i minst 5 timar (og det er nok snart tid for ei ny økt medan middagen står i omnen, han har snart sove i 2 timar no). Eg rekner med minst like mange timar til før midnatt. Men til gjengjeld for ei halvanna times ammeøkt i senga fram mot midnatt får eg nok sove opp mot 5 timar før han vil ha mat igjen, så det er verdt det :) Dessutan bryr eg meg ikkje så hardt om augekontakt med mitt slumrande diebarn (eg er jo den slemme mammaen ;)), så eg får nokre timar med TV, PC og ein stabel bøker på nattbordet.

Alt dette er ein overgang frå to-åringens 3-minutt-på-ein-god-dag-økter - ho vil forresten gjerne die litt lengre no når det tydelegvis er meir mjølk der...

 

 Ganske tilfreds unge.

NAV, annet bind, annen akt.

Forleden dag fekk eg svar på søknaden min om foreldrepengar.

Tru det eller ei, men NAV har faktisk klart å gjere det (nesten) riktig. Dei har rett oppstartdato, ingen kommentarar til at arbeidsgivar ettersendte inntektsopplysningar (eg antar dette kan tyde på at eg har ein kompetent arbeidsgivar som klarer ettersende det dei seier dei skal ettersende) og dei har klart utsette permisjonen min med litt meir enn 5 veker ferie, slik eg optimistisk førte opp etter ei litt kryptisk formulering om at man automatisk kunne søke om utsetjing av permisjonen ved å føre opp ferie i feltet (som var litt i strid med formuleringa i ymse rettleiingar om at permisjonen kun kan utsetjast med lovbestemt ferie, dvs 4 veker og 1 dag).

Dei klarte også å ikkje referere til at far skal ha "mors del av permisjonen", korkje i mitt vedtak eller i informasjonsbrevet til far - det står pent og pynteleg "fellesdelen" og liknande. Absolutt eit framsteg, sjølv om eg avventer med jubelen til Mannen har fått sitt vedtak.

Det dei naturlegvis ikkje har klart er å innvilge meg foreldrepengar for den perioden eg ba om det, dvs fram til slutten av november (eller ut året med ferie-forlenginga). Resten skal jo Mannen ha, så det prøvde eg meg på å forklare at eg ikkje skulle ha. Det ignorerte dei, dog var ikkje dette så veldig overraskande - det er sånn regelverket deira er, og det er nok barne-, likestillings- og inkluderingsdepartementet som er rette instans for å endre på dette.

Det betyr ikkje at eg synes det er greitt, derimot så betyr det at det nok kjem eit innlegg frå meg snart om kordan mor ikkje treng ta standpunkt til permisjonslengde i det heile teke og kordan dette kan påvirke uttaket og fordelinga av permisjonen.